Covid-19 en de eerstelijnszorg in Utrecht

December 2019
In de Chinese provinciestad Wuhan liggen 27 patiënten in het ziekenhuis met een onverklaarbare longontsteking. Allemaal bezochten ze dezelfde voedselmarkt.

Een half jaar later 
De onverklaarbare longontsteking heeft alleen al in Nederland ruim 6.000 mensen gedood.
Dat is het officiële cijfer, uit oversterftecijfers van het CBS blijkt dat duizenden meer aan het coronavirus stierven.

Vanaf maart 2020 ging Nederland massaal  in lockdown.

Begin april bleven we ternauwernood onder de maximale IC capaciteit.

Daarna begon de lockdown zijn vruchten af te werpen.

Te traag gereageerd op exponentiele toename.

Een te strikte casusdefinitie gehanteerd.

Te weinig getest (zeker ook van zorgverleners).

De grootste PBM tekorten van Europa gehad.

Communicatie over medische noodzaak van PBM aangepast aan beschikbaarheid. 

Maar de intelligente lockdown bleek effectief!

Eind januari eerste whatsappjes GGD

Eind februari crisisteam stad Utrecht bijeen (CTSU) met verzoek wijkcrisisteams te formeren.

1 maart, centraal crisisteam regio Utrecht (CCT) start appgroep voor snel overleg.

4 maart corona in Diak is bedreiging reguliere zorg. Huisartsenrampenopvangplan (Harop) geactiveerd.

12 maart eerste brief CCT naar alle huisartsen.

16 maart spreekuren komen zo goed als stil te liggen.

20 maart eerste ZOOM overleg met wijkteams: behoefte aan directief handelen CTSU.
Inkoop bevoegdheden nodig. Actie!

23 maart dagelijks uitgebreid CTSU,  data opvragen en teruggeven.
Wekelijkse update HUS nieuwsbrief en actuele webpagina.

Twee centrale luchtwegspreekuren in Utrecht beschikbaar.
Overleg met primaire ketenpartners.

Mei luchtwegconsulten dalen.
Frequentie overleg en dataverzameling omlaag.

18 juni CCT en CTSU schalen af naar projectorganisatie: waakzaamheid tweede golf.

September tweede golf begint, situatie lijkt op begin maart, maar toename nog wat trager.

Komende winter, serie van lockdowns te verwachten?




 

Eerstelijns zorg bleef, met inzet van digitale middelen en centrale luchtweglocaties, overeind.

Crisisstructuur heeft vertrouwensbasis gelegd waarop we verder kunnen bouwen.

Wanneer er direct gehandeld moet worden werken we eendrachtig samen. En zijn de lijnen kort.’

We benutten de kracht van de samenwerking, waardoor in korte tijd veel valt te regelen.

We organiseerden op het laagst mogelijke niveau en schakelden indien nodig op: van praktijk, naar wijk naar stad, naar regio.

In de wijken sprong men voor elkaar in, de stad had contacten met ziekenhuizen en zorgverzekeraar. Regie over PBM lag regionaal.

We volgden koers van RIVM/GGD zonder eigen interpretaties.

Transparante dataverzameling bood zicht op de feiten.

Samen komen we verder dan alleen, ook al gaat alleen soms sneller.

Grootste druk en dus ook knelpunten lagen bij ketenpartners

Alle soorten zorgmedewerkers eerstelijn beter testen en beschermen.

Verzorging thuis. Wijkverpleging. Bron van besmetting, geen centraal aanspreekpunt.

Ziekenhuiscapaciteit blijft knelpunt. Waterbedeffect, wanneer zorg wordt afgeknepen verplaatst druk naar huisartsen, met risico van onvoldoende zorg chronische patiënten.

Meer contact met sociaal domein.

CTSU 
Pak direct mandaat op en laat dat ook weten.

Kanaliseer communicatie beter  via één medium.

Heb meer multidisciplinaire contacten met ketenpartners op stadsniveau.

Wijken, praktijken:

Eigen inventiviteit loont. Leren van elkaar.

Verrast in positieve zin
Saamhorigheid
Goede organisatie in de GEZ’en
Creativiteit
Persoonlijke contacten
Goede samenwerking

Verrast in negatieve zin 
Teveel monodisciplinair huisartsen
Matige communicatie
Golf van berichtgevingen
Geen eenduidig beleid
Geen inkooporgaan
Aansluiting VVT en buurtteams
Zoveel mensen, zoveel meningen

Vasthouden: 
Korte lijnen 
Multidisciplinariteit 
Samenwerken
Beweging
Wijk- en stedelijke organisatie
Gezamenlijk verantwoordelijkheidsgevoel
Digitaal overleggen
 
Anders doen 
Heldere communicatie
Zorgen voor transparantie en terugkoppeling
Verbreden multidisciplinariteit
Sneller besluiten nemen
Vormgeven relatie wijkverpleging 

Getrokken lessen voor O&I
Duidelijke afspraken nodig over besluitvorming en mandaat.
Helder communiceren en verwachtingen managen.
Huisarts is belangrijk, maar niet enige speler. 
Digitale mogelijkheden benutten. Delen van faciliteiten met elkaar. 
Korte lijnen en elkaar kennen is belangrijk.
Wijkstructuren belangrijk voor besturing op stadsniveau.
Stedelijke organisatie werkt.
Urgentie/noodzaak maakt dingen mogelijk (onder druk wordt alles vloeibaar).

"Verder ben ik van mening dat..."
De Utrechtse samenwerking al op een hoog niveau ligt.
We op de goede weg zijn.
We samen verder komen.
We blij en trots mogen zijn op hoe we het met elkaar doen.
Er een vertrouwensbasis is gelegd.


waarop we door kunnen bouwen.

Utrecht een fijne stad is om te werken!      


      

Het komende jaar vallen nieuwe – lokale- lockdowns te verwachten tot er een vaccin is.

Daarom blijven we

De kracht van eerstelijns samenwerking in wijken en op stedelijk niveau verder uitbouwen. Met het oog op de zorg die chronische en covid-patiënten nodig hebben. 

Gecoördineerd druk uitoefenen op actueel landelijk beleid (mondkapjes, gescheiden patiëntenstromen, testen en middelenen voor zorgmedewerkers eerstelijn). 


Meer? Let us know.